●Yeroo jalqabaaf maqaa Oromiyaa jedhu kan moggaase fi kaartaa Oromiyaa kan sarare namaa maqaan isaa "Luws Craft"jedhamudha bara 1837 hanga 1850 tti osoo baha Afriikaa
naanna'ee maqaa moggassu.
¤ Bara sanas Oromiyaa har'aa kana"Ormaaniyaa"jedhee moggaasee ture!
¤ bara 1970 keessa immoo "biyya Oromoo"jedhamee moggaafame.
¤ bara 1976 tti ammoo "Oromiyaa"jedhamee moggaafame.
● Afaan Oromoo Afaanota Afriikaa keessatti dubbataman 1000 ol ta'an keessaa sadarkaa 3ffaa irratti argama.
¤ Afaanota Kuush 40 dubbataman keessaa Afaan Oromoo 1ffaa dha.
¤ bara 1934 hanga 1966tti Afaan Oromoo Itiyoophiyaa keessatti akka hin dubbatamne akka badu taasifamee ture.
●Biyyoota Afriikaa 56 keessaa bal'inaan kan Oromiyaa caalu Biyyoota 17 qofadha.
¤ Oromiyaan bal'ina lafaatiin Faransaayiin ni caalti,akkasumaas Itaaliiti dachaa lama tatti.
¤ bal'inni Dachee Oromiyaa biyyoota akka Kuubaa, Bulgaariyaa, Biritaaniyaa wajjin wal qixadha.
● baay'inni Uummata Oromoo baha Afriikaa jiraatanii yeroo amma Miiliyoona 40 olidha.
● Mootiin yeroo jalqabaatiif Kuush ykn Oromoo hoogganaa turan"Amarraanaa Asiisii (Ateetee) fi Osiriis jedhamu.
● Oromoon jaarraa 16ffaa dura sirna adda ta'e kan ittiin bulu sirna Gadaa kan yuneeskoo irratti galma'e qabdi!
● Oromiyaan Godinoota 21 fi aanolee 350 qabdi
¤ Godinoota Oromiyaa 21 teessoo magaalaa isaanii waliin
1.wallagga Bahaa-Naqamtee
2. Wallagga Lixaa-Gimbii
3. Qeellam wallagga -Dambi Doolloo
4.Horroo Guduruu wallagga-Shaambuu
5.Iluu Abbaa Booraa-Mattu
6. Buunnoo Baddalle-Baddalle
7.Jimmaa-Jimmaa
8. Shawaa kibba lixaa-walisoo
9. Shawaa lixaa Amboo
10. Shawaa kaabaa-Fiichee
11. Godina Addaa Oromiyaa naannawa finfinne-Finfinne
12. Shawaa bahaa-Adaamaa
13. Arsii lixaa-Shashamannee
14. Arsii Bahaa-Assallaa
15. Baalee-Roobe
16.Borana-Yaa'a Balloo
17. Gujii lixaa-Bulee Horaa
18. Gujii bahaa-Nagellee Boorana
19. Walloo-Kamisee
20.Harargee Lixaa-Ciroo
21. Harargee bahaa-Harar
No comments:
Post a Comment